Άμφισσα 27-9-2022
Προς τον Πρόεδρο & τα μέλη του δημοτικού συμβουλίου
Θέμα 17ο του δ.σ. στις 27/9/2022
ΣΧΟΛΙΑ & ΠΑΡΑΤΗΡΗΣΕΙΣ
Σχετικά με την Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων για το Υ/Η έργο στην Κοινότητα του Αθανασίου Διάκου.
Το υπό μελέτη έργο πρέπει να απορριφθεί συνολικά, καθώς δεν αποτελεί βιώσιμη, φιλοπεριβαλλοντική επένδυση σύμφωνα με την αρμόδια Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ), η οποία στην πρόσφατη έκθεσή της για την ...
Βιώσιμη Χρηματοδότηση (σελ. 226, 465) [1] συστήνει να αποφεύγεται εντελώς η κατασκευή μικρών υδροηλεκτρικών έργων ισχύος κάτω των 10 MW, καθώς αυτή οδηγεί σε αύξηση του κατακερματισμού των ποταμών. Επιπλέον, η νέα στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030 προβλέπει την άρση εμποδίων και φραγμάτων σε ποτάμια, ώστε να αποκατασταθεί η ελεύθερη ροή τους σε μήκος τουλάχιστον 25 χιλιάδων χιλιομέτρων . Συνεπώς, η μελέτη χαρακτηρίζεται από παντελή άγνοια των διεθνών πρακτικών και της συνολικής στρατηγικής της ΕΕ σχετικά με τη διαχείριση των υδάτινων πόρων.Επιπλέον, η Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) συστήνει να διασφαλίζεται α) η εφαρμογή ενός σχεδίου διαχείρισης της λεκάνης απορροής του ποταμού (όπως περιγράφεται στην Οδηγία-Πλαίσιο για τα Ύδατα 2000/60/ΕΚ) και β) να έχει πραγματοποιηθεί εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων σε τοπικό επίπεδο ή στο επίπεδο της λεκάνης απορροής. Συνεπώς, μια Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων πρέπει να λαμβάνει υπόψη όλες τις προγραμματιζόμενες αναπτυξιακές παρεμβάσεις στη λεκάνη.
Τίποτα από τα παραπάνω δεν περιλαμβάνεται στην υπό κρίση ΜΠΕ, ενώ η εκτίμηση των σωρευτικών επιπτώσεων πρέπει να λαμβάνει υπόψη συνολικά τη ΛΑΠ Μόρνου – EL0421, εντός της οποίας κατέχει άδεια παραγωγής συνολικά μεγάλος αριθμός παρόμοιας φύσης έργων σύμφωνα με τα στοιχεία του γεωπληροφοριακού χάρτη της Ρυθμιστικής Αρχής Ενέργειας (ΡΑΕ), η συνολική, σωρευτική επίπτωση των οποίων δεν λαμβάνεται υπόψη και δεν εξετάζεται καθόλου στο πλαίσιο της υπό κρίση μελέτης (Εικόνα 1).
Η σοβαρότητα της παράλειψης συνολικής εξέτασης των παραπάνω σωρευτικών επιπτώσεων είναι ακόμα μεγαλύτερη, εάν συνυπολογίσουμε ότι λεκάνη απορροής του ποταμού Μόρνου υδροδοτεί το Λεκανοπέδιο Αττικής.
Εικόνα 1: ΜΥΗΕ στη λεκάνη απορροής του Μόρνου (πηγή: geo.rae.gr)
Το προτεινόμενο έργο είναι πλήρως ασύμβατο με το «Εθνικό Σχέδιο Δράσης για τα αυτόχθονα είδη πέστροφας στην Ελλάδα» (Αριθμ. οικ. ΥΠΕΝ/ΔΔΦΠΒ/68085/ 2148, ΦΕΚ Β' 3722/12.08.2021) (εφεξής ΕΣΔ) λόγω της παρουσίας του είδους «Salmo farioides - Ιονική πέστροφα» στην υδρογραφική λεκάνη του Μόρνου, στην οποία ανήκει το ρέμα βορείως του οικισμού «Αθανάσιος Διάκος», το οποίο είναι είδος "Τρωτό VU" σύμφωνα με το "Ελληνικό Κόκκινο Βιβλίο των Απειλούμενων Σπονδυλόζωων της Ελλάδος (Λεγάκις & Μαραγκού 2009)" και προστατεύεται σύμφωνα με την ΚΥΑ 23069/2005 (ΦΕΚ 639/Δ/14.6.05).
H περιοχή επέμβασης εντάσσεται σε περιοχές με κωδικούς «3.1.1. Δάσος πλατύφυλλων», «3.1.2. Δάσος κωνοφόρων» και «3.1.3. Μικτό δάσος». Η επέμβαση σε συνολική έκταση 42.844,39 τ.μ. εντός δάσους πλατύφυλλων, κωνοφόρων και μικτού δάσους θα επιφέρει μεγάλης έκτασης αποψίλωση χωρίς καν να τεκμηριώνεται το είδος των δασικών δέντρων που θα αποψιλωθούν, τα οποία περιλαμβάνουν και πολλά άτομα πλατύφυλλων, όπως βελανιδιές, πλατάνια που ενδεχομένως έχουν πληγεί από την ασθένεια του μεταχρωματικού έλκους (μύκητας Ceratocystis platani), κωνοφόρα, όπως έλατα, αρκεύθους κ.α., ενώ πουθενά στην υπό κρίση ΜΠΕ δεν αξιολογούνται οι σημαντικότατες επιπτώσεις στη χλωρίδα της περιοχής επέμβασης.
Ειδικότερα:
· Η περιοχή του υδροηλεκτρικού σταθμού (ΥΗΣ), όπου θα απαιτηθεί εκτεταμένη αποψίλωση συνολικής έκτασης 4.554,92 τ.μ., δεν εντάσσεται σε χρήση γης «243. Γη που καλύπτεται κυρίως από την γεωργία με σημαντικές εκτάσεις φυσικής βλάστησης», όπως λανθασμένα αναφέρεται στο παράρτημα «15.5. ΧΑΡΤΗΣ ΧΡΗΣΕΩΝ ΓΗΣ» της ΜΠΕ, αλλά εντός δάσους πλατύφυλλων , ενώ ο μελετητής θα πρέπει να γνωρίζει από την αυτοψία που έχει διενεργήσει στο σημείο ότι είναι κατάφυτο, κυρίως με πλατάνια, έλατα κ.α., συνεπώς η εγκατάσταση του ΥΗΣ θα απαιτήσει σημαντική αποψίλωση εντός δάσους πλατύφυλλων, το είδος και ο αριθμός των δέντρων της οποίας δεν τεκμηριώνεται, ενώ ούτε περιλαμβάνει στην ΜΠΕ οποιαδήποτε φυτοτεχνική μελέτη αποκατάστασης της αποψιλωθείσας δασικής βλάστησης. Η πυκνή βλάστηση στο οικόπεδο του ΥΗΣ είναι εμφανής και στο Τοπογραφικό Διάγραμμα που περιλαμβάνεται στη ΜΠΕ (Εικόνα 2).
Εικόνα 2: Λεπτομέρεια από το Τοπογραφικό Διάγραμμα της ΜΠΕ, όπου είναι εμφανής η πυκνή βλάστηση πλατύφυλλων στο γήπεδο ΥΗΣ
· Για πρόσβαση στο σημείο υδροληψίας θα απαιτηθεί διάνοιξη νέας δασικής οδού Γ΄κατηγορίας (πλάτους 5 μ.) προς την υδροληψία μήκους 789,37 μ., με αποτέλεσμα την αποψίλωση πυκνού δάσους κωνοφόρων, συνολικής έκτασης 11.593,35 τ.μ., ενώ -μαζί με το γήπεδο υδροληψίας έκτασης 3.079,26 τ.μ., θα απαιτηθεί αποψίλωση πυκνού δάσους κωνοφόρων έκτασης συνολικά 14.672,61 τ.μ. χωρίς τεκμηρίωση ή οποιαδήποτε φυτοτεχνική μελέτη αποκατάστασης της αποψιλωθείσας δασικής βλάστησης
· Επιπλέον, η όδευση του αγωγού προσαγωγής κατά μήκος του πρανούς της υφιστάμενης δασικής οδοποιίας, απαιτώντας επέμβαση συνολικής έκτασης 23.616,86 τ.μ., θα προκαλέσει επίσης εκτεταμένη αποψίλωση, καθώς τα πρανή είναι κατάφυτα με βελανιδιές κ.α. δέντρα, ενώ -ακόμα και όπου δεν θα απαιτηθεί η απομάκρυνση των δέντρων, η διάνοιξη ορύγματος βάθους 1,8 μ. και πλάτους 1,5 μ. στα πρανή θα προκαλέσει σοβαρή βλάβη στο ριζικό σύστημα των παρόδιων δέντρων.
Οι πλέον κραυγαλέες ελλείψεις της ΜΠΕ αφορούν την παντελή έλλειψη οποιωνδήποτε πραγματικών και αξιόπιστων στοιχείων για την αναμενόμενη παροχή νερού, όπως απαιτείται από την Υ.Α. οικ. 170225/2014 (ΦΕΚ 135/Β 27.1.2014), Παράρτημα 4.10. Καταφεύγει η ΜΠΕ στα στοιχεία του υδρομετρικού σταθμού της Γέφυρας Περιβολίου (σε απόσταση 20 χλμ. ΝΔ από τη θέση υδροληψίας !!!), γεγονός που υπονομεύει πλήρως την αξιοπιστία των όποιων υπολογισμών για την παροχή νερού, για την οικολογική παροχή, για την αναμενόμενη απόδοση του έργου όσον αφορά την παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας και την ποσότητα της παραγόμενης ενέργειας. Στο κεφ. 16.3.6, σελ. 184, Σχήμα 6.2 παρατίθενται εξίσου αναξιόπιστοι υπολογισμοί για την καμπύλη διαρκείας μέσων ημερήσιων παροχών, βάσει μέσων ημερησίων παροχών του ρέματος για δέκα έτη (1951-52 έως 1955-56 και 1963-64 έως 1967-68) ΑΠΟΛΥΤΩΣ πεπαλαιωμένων. Αυτές οι ελλείψεις καθιστούν εντελώς αναξιόπιστους και τους υπολογισμούς για την ελάχιστη οικολογική παροχή .
Η ΜΠΕ δεν περιλαμβάνει καμία ποσοτική εκτίμηση της στερεοπαροχής στην ενότητα 8.13.2, όπως απαιτείται από την Υ.Α. οικ. 170225/2014 (ΦΕΚ 135/Β 27.1.2014), Παράρτημα 4.10.
Η μελέτη προβλέπει τη δημιουργία ιρλανδικών διαβάσεων από οπλισμένο σκυρόδεμα, παρωχημένης και αντιπεριβαλλοντικής λύσης στα σημεία όπου ο αγωγός διαπερνάει το ρέμα, χωρίς να εξετάζονται και να αξιολογούνται οι επιπτώσεις τους στην υδρόβια πανίδα ή η διατάραξη της ροής του ρέματος .
Η μελέτη χαρακτηρίζεται από προχειρότητα, ενώ αποτελεί συνονθύλευμα από μελέτες που αφορούν άλλες περιοχές π.χ. στη σελ. 25 αναφέρεται ότι «Από τις ανωτέρω παροχές έχει αφαιρεθεί η ποσότητα που αφορά την υδροδότηση του λεκανοπεδίου Ιωαννίνων», στη σελ. 95 ότι «Για την πρόταση οριοθέτησης πρόκειται να εκπονηθεί μελέτη σύμφωνα με το ΦΕΚ Αρ. Φύλλου 428 /15-2-2017 και θα κατατεθεί στην Διεύθυνση Τεχνικών έργων Ιωαννίνων, όπως αιτιολογείται κατωτέρω.» κ.α.
Τέλος, το υπό μελέτη έργο είναι πλήρως ασύμβατο με τις προβλέψεις του αναθεωρημένου Περιφερειακού Χωροταξικού Πλαισίου της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας (Αριθμ. ΥΠΕΝ/ΔΧΩΡΣ/76104/1176, ΦΕΚ ΑΑΠ 299/14.12.2018), το οποίο ορίζει στο Άρθρο 13 ότι οι ορεινοί όγκοι με υψόμετρο > 800 μ. αποτελούν σημαντικό χώρο άσκησης αγροτοδασικής και εκτατικής παραδοσιακής κτηνοτροφίας, δραστηριοτήτων, πολιτικών και προγραμμάτων ορεινού χώρου (υψόμετρο επέμβασης: 810 – 1.024 μ.). Αντιμετωπίζονται ως κατ’ εξοχήν περιοχές φυσικού αποθέματος, ενώ παράλληλα επιδιώκεται η διατήρηση και προστασία των παραδοσιακών δραστηριοτήτων, καθώς και του υφιστάμενου οικιστικού αποθέματος και της κατοίκησης. Προτεραιότητα δίδεται στην εφαρμογή δράσεων ολοκληρωμένης αγροτικής τοπικής ανάπτυξης για την τόνωση της ελκυστικότητας τους, τη συντήρηση των μεμονωμένων οικισμών και την ανακοπή της πληθυσμιακής αποψίλωσής τους.
2. https://op.europa.eu/s/s937
3. Freyhof, J., L. Bergner and M. Ford. 2020. Threatened Freshwater Fishes of the Mediterranean Basin Biodiversity Hotspot: Distribution, extinction risk and the impact of hydropower. EuroNatur and Riverwatch: i–viii + 1–348.
Από τα παραπάνω είναι φανερό ότι η υπό κρίση μελέτη είναι απολύτως ανακριβής και αναξιόπιστη, δεν αξιολογεί επαρκώς τις σημαντικές αρνητικές επιπτώσεις του έργου στο περιβάλλον, και είναι αναγκαία η απόρριψή της από τις αρμόδιες υπηρεσίες, καθώς και η συνολική ακύρωση του εν λόγω έργου, το οποίο δεν αποτελεί βιώσιμη επένδυση και έρχεται σε απόλυτη αντίθεση με το αναθεωρημένο Περιφερειακό Χωροταξικό Πλαίσιο της Περιφέρειας Στερεάς Ελλάδας, με τις συστάσεις της Επιτροπής Εμπειρογνωμόνων της ΕΕ για τη Βιώσιμη Ανάπτυξη, αλλά και με τη συνολική στρατηγική της ΕΕ για τη βιοποικιλότητα με ορίζοντα το 2030. Επιπλέον, το έργο βασίζεται σε πλήρως αναξιόπιστα υδρολογικά δεδομένα (της δεκαετίας του 1960 από άλλη περιοχή) και θα προκαλέσει εκτεταμένη αποψίλωση σε κατάφυτες δασικές εκτάσεις πλατύφυλλων και κωνοφόρων δέντρων, με αποτέλεσμα την απώλεια σημαντικών οικοσυστημικών υπηρεσιών εντός περιοχής Natura 2000.
Για όλους τους παραπάνω λόγους ψηφίζουμε:
ΚΑΤΑ της Μελέτης Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων και καλούμε για τους ίδιους λόγους να το καταψηφίσουν και οι δημοτικοί σύμβουλοι γνωμοδοτώντας ΑΡΝΗΤΙΚΑ στην κατασκευή του Έργου.
Για τους «ΠΟΛΙΤΕΣ στο ΠΡΟΣΚΗΝΙΟ»
Οι δημοτικοί σύμβουλοι
Παναγιώτης Μέγκος
Δημήτρης Μπάκας
Λάμπρος Φωτόπουλος
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου